Over de aanpak van angstklachten door EMDR en EXPOSURE: het vergroten van angsttolerantie.

Iedereen is wel eens bang voor iets. Dat is volkomen normaal. De bedoeling van angst is om ons tegen gevaar te beschermen. Dat we iets gaan doen zodat we weer veilig zijn. Maar het komt ook nogal eens voor dat er eigenlijk helemaal geen gevaar is en we dat wel zo ervaren. Het voelt alsof er een grote leeuw in de buurt is en dat nare angstige gevoel willen we ten koste van alles voorkomen. Wat uiteraard volkomen logisch is. Dus gaan we situaties vermijden, of iets wel of juist niet meer doen om angstgevoelens tegen te gaan. De ‘angst’ bepaalt dan hoe ons leven eruit ziet in plaats van wij zelf.

Zo kan angst ons leven behoorlijk in negatieve zin beïnvloeden, terwijl er eigenlijk niet zoveel aan de hand is.

Als we angst zouden kunnen verdragen, (=angsttolerantie), wordt het beter mogelijk om het leven te leiden dat we graag zouden willen leiden. Het gaat dan om het vergroten van angsttolerantie. Hoe groter de angsttolerantie, des te minder belemmert angst het leven dat we zouden willen leiden en des te groter de kans dat angstklachten gaan verminderen of zelfs verdwijnen.

Er is eigenlijk maar één manier om angsttolerantie te vergroten, dat is door exposure. Exposure is jezelf herhaaldelijk en systematisch blootstellen aan waar je bang voor bent. Dat betekent langzaamaan jezelf steeds meer blootstellen aan je angstgevoelens en ontdekken dat je ze steeds beter kunt verdragen. Zoals je ook langzaam in een koud zwembad kunt gaan stappen om je lichaam langzaam te laten wennen aan de temperatuur van het water en ontdekt dat je de temperatuur van het water prima kunt verdragen en dus kunt gaan zwemmen. Dit langzaam wennen aan koud water, geldt ook voor het langzaam leren verdragen van angst voor bijvoorbeeld, spinnen, vliegen, krijgen van kritiek, niet alleen durven zijn.

Door de angst op te zoeken in plaats van er tegen te vechten, neemt de angst vaak af en wordt het beter mogelijk het leven te leiden dat je graag zou willen leiden. Mindfulnessoefeningen kunnen heel behulpzaam zijn bij het leren verdragen van angstgevoelens (doe bijvoorbeeld mindfulness oefeningen met behulp van de VGZ mindfulness app, zoals de ‘korte bodyscan’). Probeer ook zo rustig mogelijk in en uit te ademen tijdens exposure.

Uit onderzoek blijkt dat het belangrijk is om tijdens exposure regelmatig te benoemen welke emotie je precies ervaart en op welke plaats in je lichaam je de emotie of spanning voelt. Dit bevordert angsttolerantie. Daarnaast is het voor het vergroten van angsttolerantie belangrijk dat de angst tijdens de exposure varieert. Dus dat je ook steeds even wat doet waardoor je minder angst ervaart en daarna de angst weer laat toenemen.

Maar gelukkig kan EMDR ook helpen om angsttolerantie te vergroten. Dan wordt EMDR gedaan op een toekomstige situatie of een situatie in het verleden, waarbij je angst ervaart. Doel van de EMDR is om het vechten tegen angst te stoppen, dus de angsttolerantie te vergroten. We gaan dan net zolang door met EMDR, totdat je de angst tolereert en stopt er tegen te vechten. Dus via EMDR word je imaginair blootgesteld aan angst (=exposure) die je in een bepaalde situatie voelt en wordt het steeds gemakkelijker de angst te verdragen. Vaak helpt dit om je angst te lijf te gaan, zodat je leven er niet meer door wordt beperkt.

Wil je meer weten over EMDR en exposure bij angsten, neem gerust contact met mij op.

Marjan de Jong